- powstanie tzw. czasu wolnego i rozwój aktywności pozazawodowej; zostawianie dzieci w żłobkach (ochronki), choroby cywilizacyjne.
- Ludwik Pasteur - pionier badań związanych z mikrobiologia, twórca szczepionki przeciw wściekliźnie,
- prekursorami antyseptyki Ignaz Semmelweis i Joseph Lister,
- Paul Berger zaczął stosować maseczkę podczas zabiegów,
- wynalezienie lampy rentgenowskiej (1895),
- masowa produkcja aspiryny (1897),
- Paul Ehrlich tworzy salwarsan (podwaliny nowoczesnej chemioterapii),
- powstawanie publicznych łaźni.
3. Emancypacja kobiet:
- jakobini ścinają Olumpe de Gouges za próbę wprowadzenia Deklaracji praw kobiety i obywatelki,
- feminizacja profesji pielęgniarki i sanitariuszki za sprawą Florence Nightingale,
- kobiety zaczynają się domagać emancypacji, czyli zrównania w prawach z mężczyznami,
- w Wielkiej Brytanii rozwinąć się w latach 60. XIXw. sufrażystek (łac. suffragium - "głos wyborczy").
- najszybciej powszechna edukacja w Skandynawii i Prusach,
- w USA objęto tylko ludność białą, dlatego analfabetyzm wśród białych 5%, a 40% mniejszości.
- Anglia - Charles Dickens (Oliver Twist, David Copperfield), Rudyard Kipling (Księga dżungli, Brzemię białego człowieka), Joseph Conrad (Lord Jim, Szaleństwa Almayera), Herbert Georg Wells (Wojna światów).
- Ameryka - Mark Twain (Przygody Tomka Sawyera), Jack London (Martin Eden),
- Rosja - Fiodor Dostojewski (Biesy, Zbrodnia i kara), Lew Tołstoj (Wojna i pokój) i Anton Czechow (Wiśniowy sad),
- Francja - naturalizm - Gustave Flaubert (Pani Bovary), Honore de Balzac (Komedia ludzka), Emile Zola (Nana, Germinal), Marcel Proust (W poszukiwaniu straconego czasu)
- poeci wyklęci - Paul Verlaine, Arthur Rimbaud (symbolizm, "poeci wyklęci")
6. FILOZOFIA:
- la belle epoque (fr. piękna epoka) - oparto na myśli filozofii pozytywistycznej, koncentracja racjonalnym i praktycznym wyjaśnianiu rzeczywistości (August Comte),
- intuicjonizm - Henri Bergson - "pęd życiowy" (siły popychające do aktywności),
- fin de siecle (fr. koniec wieku) - katastrofizm, pesymizm,
- marksizm,
- nietzscheanizm.
- realizm - Gustave Courbert oraz Jean-Francois Millet
JEAN-FRANCOIS MILLET "KOBIETY ZBIERAJĄCE KŁOSY"
JEAN-FRANCOIS MILLET "ANIOŁ PAŃSKI"
![]() |
Gustave Courbert Spotkanie (Dzień Dobry, panie Courbert) |
![]() |
Gustave Courbert "Pogrzeb w Ornans" |
impresjonizm (łac. impressio - wrażenie) - Claude Monet, Pierre-Auguste Renoir, Edgar Degas
![]() |
CLAUDE MONET - DWORZEC SAINT-LAZARE |
- postimpresjonizm - Paul Cezanne, Paul Gauguin, Vincent van Gogh
PAUL CEZANNE - GRACZE W KARTY Paul Gauguin - Skąd przychodzimy? Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy?
- symbolizm - rzeczywistość poznawana zmysłami, widzialny świat kryje w sobie niedostrzegalną, ale intuicyjnie wyczuwaną sferę wyobraźni, intelektu i emocji. Twórcy: Gustave Moreau, Arnold Bockli
ARNOLD BOCKLIN - "WYSPA UMARŁYCH"
![]() |
GUSTAVE MOREAU - ORFEUSZ |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz